Genealogia – jedna z nauk pomocniczych historii, zajmująca się badaniem więzi rodzinnych między ludźmi na bazie zachodzącego między nimi pokrewieństwa i powinowactwa. W szczególności przedmiotem zainteresowania genealogii są wybrane rodziny i rody, ich pochodzenie, historia oraz wzajemne relacje i losy poszczególnych członków rodziny.
Przedmiotem badań genealogicznych jest ogół faktów genealogicznych (np. data i miejsce urodzin, imię i nazwisko), a ich źródłem – swoiste źródła danych, zwłaszcza metrykalia. Osoba zajmująca się takimi badaniami nazywana jest genealogiem. Rezultatem pracy genealoga mogą być różnego rodzaju tablice genealogiczne (w tym artystyczne, zwłaszcza popularne „drzewo”), książkowe i kartkowe publikacje rodzinne, komputerowe bazy danych oraz rodzinne strony internetowe. Genealogia bardzo często utożsamiana jest z tymi rezultatami (zwłaszcza sformułowania: „genealogia rodziny…”, czyjaś genealogia).
Genealogia może mieć charakter badań naukowych lub być hobby dla genealoga-amatora. Od II poł. XX w. na świecie, w tym w Polsce od końca lat 1990., obserwuje się intensywny wzrost zainteresowania własną, indywidualną genealogią rodzinną i poszukiwaniem przodków, co przejawia się zwłaszcza w powstawaniu towarzystw genealogicznych (w tym Polskiego Towarzystwa Genealogicznego w 2006 r.), w zjazdach rodzinnych czy w tworzeniu rodzinnych witryn internetowych.